Jounen Mondyal Dlo: Collective Defenders Plus la sonnen alam
Kolektif Defenseurs Plus yo raple 29 mas 2023 la fè 36èm ane adopsyon konstitisyon ayisyen an. Nan dat 29 mas 1987, pèp ayisyen an te vote konstitisyon ki pi demokratik nan listwa yo ki ta pèmèt yo pran chemen pwogrè sosyal ak ekonomik. Konstitisyon sa a oblije Leta pou li al sèvi popilasyon an kòm pòte obligasyon ak garanti dwa fondamantal ak libète piblik. Li oblije tou sitwayen yo defann patri a an ka ta gen danje; yo dwe responsab defans reyalizasyon demokratik ak repibliken nan ranpli devwa sivik yo.
Adopte nan dat 22 fevriye 1993 pa Asanble Jeneral Nasyonzini an, jounen mondyal dlo a selebre 22 mas chak ane atravè mond lan. Kòm nannan nan siviv moun nan, aksè a dlo potab ak sanitasyon yo te elve nan ran dwa moun depi 2010. Pwoblèm dlo a gaye toupatou e li te vin repete nan tout mond lan. . Dapre òganizasyon Solidarités Entènasyonal la, 2.2 milya èt imen pa gen aksè a sèvis rezèv dlo potab domestik. An Ayiti, li apèn mansyone aksè nan dlo, menm ak dlo pou bwè. Sepandan, nou kouri risk pou yo fè eksperyans pi move a si yo pa pran okenn aksyon. Te pwouve pa dènye siy anviwònman an nan sitiyasyon an katastwofik nan peyi a ki se dife a nan forè nou yo, nòt Defansè yo Kolektif Plus.
Eritaj komen limanite sa a ki se dlo menase anpil ann Ayiti devan move jesyon anviwònman nou an. Seche sous yo ak absans yon politik jesyon dlo ak pwoblèm anviwonmantal se pami kòz menas sa a. Nan kèk zòn nan zòn metwopolitèn dlo sèvis la vin trè ra, ak pri pou chak galon se jiska 50 goud. Pwoblèm dlo a ka soulve an tèm de kalite, kantite ak aksè. Sitiyasyon sa a pi grav toujou konpare ak ogmantasyon ka kolera nan peyi a ki ajoute ak ka dyare òdinè timoun ki lakòz lanmò yo nan kèk ka. Atravè lemond, plis pase 361,000 timoun ki poko gen senk (5) an mouri chak ane akòz dyare ki te koze pa aksè adekwa nan dlo, sanitasyon ak ijyèn dapre rapò entènasyonal yo. Rejyon ki pi afekte pa absans ak mank dlo ann Ayiti se: komin Cornillon/Grand Bois ak kèk distri nan zòn metwopolitèn nan, rejyon depatman Nòdès, Grand’anse, Nippes ak Sid.
An konsekans, Defansè Kolektif Plus yo ankouraje pouvwa ki an plas pou akselere chanjman jan tèm yo chwazi pou ane sa a mande nan defini politik reyèl pou pwoteksyon anviwònman an ak jesyon dlo. Anplis de sa, li mande popilasyon an mobilize pou defann aksè a dlo kòm dwa moun ann Ayiti paske lavi nou depann de li.
Fè nan Pòtoprens, 22 mas 2023
Wilkenson Franklyn Junior JN DENIS
Chèf Afè Legal
Tel: 509 31 95 1475