Demann pou entèvansyon militè ann Ayiti: otorite yo meprize revandikasyon mas popilè yo

Depi plis pase 14 mwa, gouvènman defakto misye Ariel HENRY ki gen nan tèt li endiferan devan revandikasyon mas popilè ayisyen yo k ap chèche kraze ak sistèm politik tradisyonèl la. Sistèm sa a kontinye lakòz vyolasyon sistematik dwa moun ni sou nivo sivil ak politik ak sou nivo ekonomik, sosyal ak kiltirèl nan peyi a. Menm jounen jodi a, revandikasyon pou refòm Leta, pou jistis pwòch ak restorativ, pou desantralizasyon pouvwa politik ak dekonsantrasyon sèvis yo toujou nan rendez-vous.

Mobilizasyon popilè nan denye semèn yo kont pri lavi a, ogmantasyon nan pri pwodwi petwòl, apèl pou depa enkondisyonèl gouvènman defakto a sanble enkyete plis pase youn. Sovgad enterè klas dominan lokal la pouse konsèy minis gouvènman defakto a trayi nasyon an nan envite fòs militè etranje yo mete pye sou tè ayisyen an.

Kolektif Défenseurs Plus la raple ke matirite politik pèp ayisyen an te toujou manifeste nan istwa li atravè lit popilè. Lit kont okipasyon Ameriken an 1915 la, mouvman 1946 la, lit pou ranvèse rejim diktatoryal Duvalieris la ak lit kont okipasyon 2004 yo se pami evènman ki pi resan yo ki temwaye gwo ewoyik pèp ayisyen an. Si aterisaj 1915 la pa t ’emanasyon volonte otorite ayisyen yo, alò sa ki pi resan an 1994 ak 2004 yo te. Vrèmanvre, depi plizyè semèn, pèp ayisyen an eksprime kous yo atravè mouvman pwotestasyon kont yon gouvènman ki gen dezòd ki sanble yo pa konnen. Fè fas ak kòlè popilasyon an, gouvènman an te sèlman adopte de rezolisyon ki pa konfòme ak nòm repibliken ak demokratik. Premye minis la ki konsiste de neglije revandikasyon popilè yo jan sa montre atitid premye minis la nan diskou li bay nasyon an ak pozisyon minis afè etranjè a pandan 77èm sesyon Asanble Jeneral Nasyonzini an. Dezyèm desizyon ki fè apèl kont fòs etranje sou tè ayisyen an.

 

Anplis de sa, konsekans dènye misyon etranje yo nan peyi a toujou vivan: prèske 10,000 mouri ak 820,300 moun ki afekte nan kolera daprè yon rapò UNICEF, plizyè ka vyòl ak kadejak gang ak plizyè milye timoun abandone pa sòlda Nasyonzini yo. San nou pa bliye entèvansyon miskilè sòlda yo nan diferan rejyon nan peyi a kont mobilizasyon popilè, tankou nan Lascahobas pandan yon manifestasyon pou elektrisite, nan Verrettes pou edikasyon, respektivman an 2010 ak 2011. Défenseurs Plus kwè ke gouvènman an dwe fini solisyon o nivo nasyonal an fas kriz la. Kidonk, solisyon pou simonte kriz miltidimansyonèl la dwe yon solisyon ayisyen pou evite repete erè tan pase yo.

 

Kòm rezilta, Kolektif Défenseurs Plusafime ke arive twoup etranje sou tè ayisyen an pou sal memwa zansèt nou yo se pa chwa lè a. Nan pèspektiv sa a,Défenseurs Plus,lanse popilasyon an pou kenbe mobilizasyon lapè nan minisipalite peyi a pou mande gouvènman an retire revandikasyon okipasyon sa a, pou garanti dwa fondamantal chak sitwayen ak chak sitwayen dwe travay pou retounen nan lòd konstitisyonèl la. An menm tan an, li envite gouvènman an revitalize enstitisyon polis la pou konbat ensekirite , ak yon retounen nan lejitimite nan enstitisyon leta yo.

 

 

Fè nan Pòtoprens, 14 oktòb 2022

Samendina Lumane JEAN

Responsab pou Kominikasyon ak Defans

Tel: 509 4737 69 60

Leave a Reply

%d bloggers like this: